Bron: a.a.a.p.

“Wie niet werkt, zal ook niet eten”

Bron:   Radencommunisme : Marxistisch maandschrift voor zelfstandige klassebeweging, nr. 6, 1939 / Groep van Internationale Communisten. – Bron originelen: i.i.s.g. , Amsterdam, Collectie Henk Canne Meijer. – Getranscribeerd en uitgegeven voor Rätekommunismus , met medewerking van de Association Archives Antonie Pannekoek.

Hieronder citeren wij het grootste deel van een “ingezonden” in de Nieuwe Rotterdammer Courant van 14 dezer, geschreven door een directeur van Maatschappelijk Hulpbetoon.

“Onze brave voorvaderen hadden zeer zeker eigenaardige opvattingen over armenzorg en sociale voorzieningen, maar zij hadden dit voor, dat zij met beide benen op de grond stonden en in deze nuchterheid is het spreekwoord geboren: ‘Wie niet werkt zal ook niet eten’.”

“Wat is hiervan overgebleven? Laten we eerlijk zijn. Niets. En wat is dan nu het spreekwoord van Sociale Zaken? “Vraagt en er zal gegeven worden.”

“Duizenden belastingbetalers in Nederland hebben zich bij de laatste troonrede met benauwdheid afgevraagd: hoe kan ik in s’-hemelsnaam nog meer betalen?, maar de Minister van Sociale Zaken bekommert zich hierom niet en met zijn bekende vrijgevigheid worden de dienstbodenlonen vrijgegeven bij de berekening van ondersteuning, om het dienstbodenvraagstuk op te lossen.”

Om moeilijkheden te vermijden met de werknemersorganisaties inderdaad de gemakkelijkste oplossing. Alleen kost het een paar stevige miljoenen. (Die werknemersorganisaties zijn anders nog de kwaadste niet! Radencommunisme.)

… "Er zijn thans gevallen genoeg, dat de hardploeterende werkman of kantoorbediende zijn ex-collega kan benijden. Hij is de man die moet meehelpen het gat van de verspilde miljoenen te dichten; hij ontvangt geen goedkoop vet en boter, groenten en vlees, hij krijgt geen ƒ0,40 bijslag bij een kwartje sparen, geen gratis gebruik van het badhuis, geen kleding of schoeisel van het Crisis-comité, geen gratis versterkende middelen voor vrouw of kind, geen bijslag in de Ziekenfondspremie, en hij heeft misschien in geen jaren een gebakken visje gegeten"…

Hierbij vergeet de geachte inzender, dat die rijke werkloze zijn belasting ook nog wel betaald, door middel van de belasting op suiker; thee, koffie, tabak, melk, aardappelen enz. Of zijn dat allemaal genotmiddelen, die een werkloze zich niet mag veroorloven? Maar, zou deze directeur die zo’n medelijden heeft met de hardploeterende werkman, die zo slecht betaald wordt, dat zijn loon in feite nog onder de steunnorm komt, deze werkman toejuichen en aanmoedigen als hij in staking ging voor hoger loon?

… “En wat is de morele zijde van dit altijd maar toegeven? Niets anders, dan dat het voor velen niet meer loont, nog verder naar werk om te zien.”

“Mijnheer, de Redacteur, in een tijd waarin negen vooraanstaande mannen uit handel en industrie zich wendden tot de Regering met een klemmend betoog, dat het zo verder niet door kan gaan, omdat Nederland bezig is zichzelf te ruïneren en ieder jaar een lening gesloten moet worden om uit de moeilijkheden te komen, is het mijns inziens nodig, dat er protest aangetekend wordt tegen een maatregel, die onnodig de lasten verzwaard.”

En deze aangelegenheid ware op te lossen geweest met een beetje moed en een beetje ruggengraat. Art. 17 van de Rijkssteunregeling opent hier de gelegenheid te weten:

1. De steun zal niet worden verleend c.q. worden ingehouden indien a, enzovoort, b, enzovoort, c. enzovoort. d. de werkloze weigert werk te aanvaarden, waarvoor hij lichamelijk geschikt kan worden geacht.

Waarom niet tegen de dochters van ondersteunden gezegd “Er is nu volop werk voor je, want er komen 14.000 plaatsen vrij, en nu aan de slag.” Bij weigering van werk had de ondersteuning verminderd kunnen worden met de kinderbijslag van de weigerachtige.

En dit nu hadden onze voorvaderen gedaan, indachtig het spreekkoor: “Wie niet werkt zal ook niet eten”. Voorzichtig toegepast een gezond spreekwoord.

Inderdaad, voorzichtig toegepast, want op de mevrouwen die zelf niets doen en een kind van 14 jaar voor een zakcentje laten ploeteren, en op de renteniertjes en al de andere niets doende hoge omes is het natuurlijk niet van toepassing.

De regering heeft met haar dienstbodenmaatregel heus niet het heil van de werkloze voor; laat die Heer Directeur zich daarover maar niet bezorgd maken. Trouwens, deze hardploeterend-ploeterende ambtenaar verdient slechts minimaal ƒ1.400,– per maand.

De werkelijkheid is, dat de werkgeefsters aan haar Duitse dienstboden, die gedwongen door armoede thuis, hier een onderkomen zochten, een laag loon konden betalen en nu in nood zitten omdat ze bang zijn, dat haar Hollandse collega’s nog niet gedwongen zijn, zich zo te laten uitbuiten. Nu neemt de regering deze zorg van de mevrouwen over, ze kunnen nu gerust hun oude loonpeil handhaven, dat wat zij meer hadden moeten geven, betaalt nu de regering. Dus om de mevrouwen te helpen, niet de werklozen. Die kunnen hun kinderen nu voor hetzelfde karig loon laten uitbuiten.

We zien, dat er echter nog een andere stroming in de bourgeois wereld is. Zo hebben zij ze toch in hun macht! Zonder hun centen kunnen zij niet vreten! Wat is eenvoudiger, dan door inhouding van steun, ze te dwingen tegen ieder onderkruipersloon, onder de beroerdste voorwaarde te laten werken? De honger is een goede koeliedrijver! Dus, de strop, die de mevrouwen zouden hebben door het vertrek van de Duitse dienstboden, niet te laten betalen door de staat, maar door de werklozen zelf!

We zien hieruit, dat in dit “vrije Nederland” de bourgeoisie als ze in nood zit, niet terugschrikt voor fascistische maatregelen. Stukje voor stukje wordt het beetje vrijheid wat de arbeider nog bezit weggenomen, en dat niet alleen door de particuliere ondernemer, maar door de Staat. Want het is hier de staat, die door deze maatregel, het de ondernemer mogelijk maakt, haar lage lonen te handhaven.

Compiled by Vico, 10 September 2021